Tính cách là một trong những yếu tố quan trọng nhất của một con người. Người ta có thể đánh giá tính cách của người khác thông qua lời nói, hành động, đôi khi là suy nghĩ. Tính cách bẩm sinh vừa có yếu tố di truyền, vừa do quá trình nuôi dưỡng, bị ảnh hưởng từ môi trường xung quanh mà hình thành.
Tính cách con người được hiểu là tính chất, đặc điểm nội tâm của mỗi con người, ảnh hưởng trực tiếp tới suy nghĩ, hành động và lời nói của họ. Trong một người có thể chứa các tính cách của con người khác nhau và nhiều người có thể có cùng một tính cách chung. Các tính cách của con người phổ biến gồm: tính cầu toàn, tính cách tình cảm, tính tham vọng, tính mạnh mẽ, tính ôn hòa, tính lý trí,…
Cũng chính vì tính cách là yếu tố quan trọng nhất để nói lên bạn là ai, nên đến bây giờ cuộc tranh cãi tính cách được hình thành từ yếu tố tính cách bẩm sinh hay do quá trình nuôi dưỡng và môi trường sống xung quanh vẫn không ngừng diễn ra.
Những tính cách tốt của con người bao gồm: Biết nhận sai, tính cách ôn hòa nho nhã, tính cách nhẫn nại cũng rất tốt và cần thiết, tính thấu hiểu mọi người xung quanh và thấu hiểu chính mình, tính cách buông bỏ những giá trị kéo lê con người trên con đườn phát triển, tính biết ơn,…đều là các tính cách tốt con người nên hướng đến.
Để tìm ra câu trả lời những yếu tố tạo nên tính cách con người, trước tiên chúng ta hãy “đặt lên bàn cân” 3 yếu tố chính ảnh hưởng trực tiếp tới tính cách con người:
Quá trình nuôi dưỡng tính cách có thể hình thành sớm. Ngay từ lúc còn nằm trong bụng mẹ cho tới khi trưởng thành, quá trình này vẫn chưa dừng lại. Rõ ràng, nếu một đứa trẻ sinh ra trong một gia đình với đầy đủ tình thương yêu, dạy dỗ của ông bà, cha mẹ sẽ là nền tảng để hình thành nên tính cách tốt. Ngược lại, nếu gia đình thiếu tình yêu thương, quan tâm, chăm sóc sẽ khiến tính cách của trẻ có thể phát triển theo chiều hướng thiếu tích cực.
Nếu cho rằng con người có tính cách bẩm sinh, điều đó vẫn chưa đủ – Môi trường sống ảnh hưởng đến tính cách con người khá nhiều, đây là yếu tố xã hội.
Môi trường sống là toàn bộ không gian sống, học tập và sinh hoạt của mỗi cá nhân. Môi trường được hình thành bởi nhiều yếu tố như: môi trường sinh hoạt, môi trường học tập, môi trường gia đình, môi trường tâm lý…
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, nếu một người được nuôi dưỡng trong môi trường sinh hoạt ô nhiễm, nhiều chất độc hại sẽ phát triển tư duy và tính cách chậm hơn những người sống trong môi trường lành mạnh, sạch sẽ.
Môi trường học tập là môi trường giúp con người hình thành tính cách và trí tuệ. Môi trường gia đình là nơi tính cách bắt đầu được hình thành. Nếu gia đình ngập tràn yêu thương, hạnh phúc sẽ tạo nên một con người có tính cách lành mạnh. Còn môi trường tâm lý được xem là nơi nuôi dưỡng tinh thần, hình thành cảm xúc. Nếu môi trường tâm lý tốt, sẽ hình thành nên những tính cách tốt.
Chắc hẳn bạn đã từng nghe tới câu nói “con nhà tông không giống lông cũng giống cánh”. Câu nói này không chỉ ám chỉ ngoại hình, trí tuệ, mà còn tới từ tính cách bẩm sinh – di truyền. Ngày nay, khoa học chứng minh điều này rõ hơn.
Theo một nghiên cứu tại Đại học George Washington, tính cách của một đứa trẻ được hình thành dựa trên tính cách của cha mẹ. Nếu cha mẹ có tính khí nóng nảy thất thường, con cái sẽ bị ảnh hưởng khi dễ nổi cơn nóng giận. Ngược lại nếu cha mẹ khiêm tốn, lễ phép thì con lễ phép, sâu sắc.
Tính cách con người, dù đó là tính cách di truyền vốn không tự nhiên sinh ra mà được hình thành trong suốt cuộc đời mỗi người. Nó dựa vào nhiều yếu tố, trong đó yếu tố bẩm sinh đóng vai trò là tiền đề. Tuy nhiên, để có thể hiểu rõ tính cách, từ đó xây dựng định hướng giáo dục và chế độ phát triển tâm lý toàn diện là điều không hề dễ dàng.
